હિન્દુ ધર્મની પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, સૂર્ય ભગવાન સીધો દૃશ્યમાન દેવતા છે. પૌરાણિક વેદોમાં, સૂર્યનો ઉલ્લેખ વિશ્વની આત્મા અને ભગવાનની આંખ તરીકે કરવામાં આવ્યો છે. સૂર્યની ઉપાસનાથી જીવનશક્તિ, માનસિક શાંતિ, શક્તિ અને જીવનમાં સફળતા મળે છે. આ જ કારણ છે કે ઉગતા સૂર્યને જોવા લોકો શુભ માને છે. બીજી માન્યતા એવી છે કે રવિવારે સૂર્ય ભગવાનને વ્રત રાખવાથી બધી મનોકામના પૂર્ણ થાય છે.
તેઓ હિન્દુ ધર્મના શક્તિશાળી દેવતાઓમાં શામેલ છે, તેમ જ યોગધનમાં તેમનું મહત્વ છે. સૂર્ય પૂજા એકદમ પ્રભાવશાળી છે. આ ભગવાનની નિયમિત પૂજા અર્ચના કરવાથી સાધકની ખ્યાતિ મળે છે તેમ તેમ તેમનો મહિમા પણ વધે છે.
જે લોકો સારા સ્વાસ્થ્ય, સારી દૃષ્ટિ, સફળતા અને ઉત્સાહની ઇચ્છા રાખે છે અને દમ, નબળાઇ જેવી સમસ્યાઓથી છૂટકારો મેળવવા ઇચ્છે છે તેમના માટે સૂર્ય ઉપાસનાનું મહત્વ વધે છે. શાસ્ત્રોમાં એવું પણ લખ્યું છે કે જો ભગવાન સૂર્યની ભક્તિ સાચી ભક્તિથી કરવામાં આવે તો સાધકને મગજ અને ત્વચાને લગતા તમામ પ્રકારના રોગોથી મુક્તિ મળે છે.
રવિવાર એ સૂર્યનો દિવસ અને લાલ રંગના રૂબીનો મણિ માનવામાં આવે છે. શ્રીમદ્ ભાગવત ગીતા અનુસાર સૂર્ય સ્વર્ગ અને નરકના ખૂબ કેન્દ્રમાં સૂર્યમંડળમાં સ્થિત છે. એટલે કે, કોઈપણ વ્યક્તિ તેમની ઉપાસના અને અભ્યાસ દ્વારા તેમની દિશા નક્કી કરી શકે છે, તેથી સુખદ જીવન માટે સૂર્ય પૂજાનું મહત્વ વધે છે.
જો કુંડળીમાં સૂર્ય અયોગ્ય સ્થાને છે, તો પછી વ્યક્તિને સંપૂર્ણ નિયમ સાથે સૂર્યપૂજા કરવી ફરજિયાત બની જાય છે. જ્યોતિષીય દૃષ્ટિકોણથી વાત કરતાં, સૂર્ય ભગવાન મેષથી મીન સુધીના દરેક રાશિમાં એક મહિના માટે રહે છે, જે સંબંધિત વ્યક્તિને અસર કરે છે. પરંતુ જો કુંડળીમાં સૂર્ય દસમા ઘરમાં બેઠો હોય તો તેનું ભાગ્ય ખુલે છે.
હવે અમે તમને જણાવીશું કે ભગવાન સુર્ય ની વિધિ કેવી રીતે કરવી.
સૂર્યની પૂજા કરવાની રીત ખૂબ જ સરળ છે. સૌ પ્રથમ, રવિવારે, સાધકે શુદ્ધ લાલ કપડાં પહેરવા જોઈએ અને પૂર્વ તરફની બધી પૂજા સામગ્રી સાથે બેસવું જોઈએ. અન્ય ઉપયોગી સામગ્રીની સાથે પૂજા સામગ્રીમાં કમળનું ફૂલ હોવું ફરજિયાત છે.
પછી આ મંત્રનો જાપ કરો હ્રીં હ્રીં સૂયાય નમઃ. આ દિવસે, સાધકે ઉપવાસ કરવો જોઈએ અને સૂર્યાસ્ત પછી મીઠું મુક્ત ખોરાક લેવો જોઈએ. જો સાધક આ દિવસે તેલનો ઉપયોગ ન કરે તો સૂર્યદેવ પણ તેનાથી પ્રસન્ન થાય છે. જો તમે સૂર્યોદય સમયે આ ધ્યાન કરો છો તો ફાયદો થશે.
પરંતુ જો તમે આ ન કરી શકો, તો પછી તમે મણિક્ય રત્ન પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકો છો કારણ કે તે સૂર્યનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. પૂજા કર્યા પછી તમે સૂર્ય ભગવાનને જળ, ચોખા અને સિંદૂર ચડાવો.
રામાયણમાં એક ઉલ્લેખ છે કે શ્રીલંકાએ લંકા માટે પુલ બનાવતા પહેલા સૂર્યદેવની પૂજા કરી હતી. ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના પુત્ર સંભને પણ સૂર્યની ઉપાસના દ્વારા રક્તપિત્તમાંથી મુક્તિ મળી હતી. સૂર્યને શક્તિનો સ્રોત માનવામાં આવે છે.
સૂર્યના કિરણો તેમના પ્રભાવ દ્વારા આ વિશ્વની તમામ પ્રાણીસૃષ્ટિ અને વનસ્પતિને અનુસરે છે. આ અસરને કારણે, પૃથ્વીના જુદા જુદા સ્થળોએ જોવા મળતા વનસ્પતિ અને પ્રાણીસૃષ્ટિમાં વિવિધતા જોવા મળે છે અને આ તથ્ય જીવનના વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ સ્થાન ધરાવે છે.
જૈવવિવિધતાની સાથે, સૂર્ય કિરણો વિવિધ સ્થળોએ રહેતા પ્રાણીઓની પ્રકૃતિ અને તેમના મન અને દિમાગને પણ અસર કરે છે. સૂર્યનું મહત્વ જોતાં સૂર્યને ભારતીય જ્યોતિષ શાસ્ત્રમાં ખૂબ જ વિશેષ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્રમાં તેને ગ્રહરાજ અને ચક્ષુ કહેવાયા છે.
માનવ શરીરમાં, તે આંખો અને આત્માનું પરિબળ છે, અને કુટુંબના દૃષ્ટિકોણથી પિતા, અને સામાજિક દૃષ્ટિકોણથી, તેમાં રાજવી અને આત્મગૌરવનું પરિબળ છે. જો કોઈ વ્યક્તિની કુંડળીમાં સૂર્ય મજબૂત હોય, તો તેને જીવનમાં ક્યારેય પુત્રહિતનો સામનો કરવો પડતો નથી, તેના પિતાની ખુશી પણ સારી રહેશે.
સૂર્યપ્રકાશ માં બેસવું, કનેર, દુપહારીયા, દેવદારૂ, મૈનસીલ, કેસર અને નાની એલચી ના મિશ્રિત પાણીથી નિયમિત સ્નાન કરવાથી લકવો, ક્ષય રોગ (ટીબી), પોલિયો, હ્રદય વિકાર, ઓસ્ટીયોપોરોસિસ જેવા રોગોમાં શરતી લાભ મળે છે.
